ترنجبین یا به گویش محلی(خارنگمی)
ترنجبین به فارسی "ترانگبین" یا "ترنگبین" است. آن را به فرانسوی Manne d"hedysarum و Manna d"alhagi و Manne de perse و به انگلیسی Manna of hedysarum و به عربی "ترنجبین" می نامند.
ماده ای است شیرین که به صورت شبنم روی گیاه حاج یا خارشتر (با نام علمی Alhagi maurorum) یا خاربز می نشیند. در یک بررسی که توسط مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان انجام شد، مشاهده شد که این شیرابه‌های قندی در نتیجه عمل حشره ای به طور طبیعی و با ایجاد شکاف به خارج تراوش می شود.
ولی بعدها چون فروش ترنجبین از نظر دارویی بازار بهتری پیدا کرد، آن را فقط به عنوان دارو می فروشند.
ترنجبین حاوى ترکیبات قندى مختلفى چون گلوکز و فروکتوز، ساکاروز و ترى ساکارید است که به راحتى در آب حل مى شود.
اطلاعات بیشتر همراه باتصاویر در
گیاه خارشتر درختچه یا بوته خاری است که در بیابان ها و دشت های کم ارتفاع ایران مانند خراسان، یزد، تبریز، زرند، اطراف قم و بوشهر به طور خودرو فراوان دیده می شود.
سابقا از ترنجبین در کارخانجات ساده قندگیری به طور سنتی قند می گرفتند، ولی بعدها چون فروش ترنجبین از نظر دارویی بازار بهتری پیدا کرد، آن را فقط به عنوان دارو می فروشند.
ترنجبین حاوى ترکیبات قندى مختلفى چون گلوکز و فروکتوز، ساکاروز و ترى ساکارید است که به راحتى در آب حل مى شود.
ولی بعدها چون فروش ترنجبین از نظر دارویی بازار بهتری پیدا کرد، آن را فقط به عنوان دارو می فروشند.
ترنجبین حاوى ترکیبات قندى مختلفى چون گلوکز و فروکتوز، ساکاروز و ترى ساکارید است که به راحتى در آب حل مى شود.
خواص ترنجبین
* ترنجبین طبق نظر حکمایطب سنتی گرم، ولی در عین حال تر است.
* ملین و مسهل است. دوز مصرفى ترنجبین به عنوان ملین بر حسب سن بیمار بین 10 تا 70 گرم است که با کمى آب مصرف مى شود. این گیاه اگر در مقدار کم خورده شود، ملین و اگر به مقدار زیاد مصرف شود، مسهل است.
* در تسکین سرفه و درد سینه موثر است.
* برای تسکین عطش و تب مفید است.
* خاصیت ضدعفونی کنندگی خوبی دارد و میکروب ها را از بین می برد، به همین دلیل برای درمان بیماریهای عفونی مفید است.
* خوردن ترنجبین با آب پنیر برای اخراج اخلاط سوخته، با ماءالشعیر برای دفع اخلاط گرم، با کره برای باز کردن ادرار (در مواردی که ترشح ادرار بند می آید) مفید است.
* اگر ترنجبین با آبزیره خورده شود، برای دفع صدای شکم که با تب خفیفی توام باشد، نافع است.
* جوشانده آن معرق است.
* مالیدن روغن برگ های آن برای روماتیسم خیلی نافع است.
* گل های آن برای بواسیر مفید است.
* عرق گیاه ترنجبین اگر مدتی کم کم خورده شود، برای دفع سنگ کلیه و مثانه تا حدودی مؤثر است.
